Περί Βόρειας Μακεδονίας
Παρά τις πρόσφατες ραγδαίες εξελίξεις στο Σκοπιανό, το τοπίο παραμένει ακόμα θολό, κάτι το οποίο προφανώς αποτελεί επιλογή της κυβέρνησης ώστε να περιοριστούν οι αντιδράσεις. Εντελώς συμπωματικά μάλιστα, και πάλι οι εξελίξεις περί συμφωνίας έγιναν κάποια μέρα που οι δημοσιογράφοι είχαν απεργία. Βάσει όσων έχουν αποκαλυφθεί, ακούγεται έντονα ότι συμφωνήθηκε (!) το όνομα «Βόρεια Μακεδονία». Δεν ξέρω αν αυτή είναι η πραγματικότητα ή αν, όπως και στην περίπτωση του Ιλιντένσκα, έπεσε στο τραπέζι και το «Βόρεια Μακεδονία» για να καεί, ώστε σιγά-σιγά να μείνει κάποιο άλλο όνομα που συμφωνήθηκε. Στην περίπτωση όμως που αυτή είναι η επιλογή της κυβέρνησης, και εφόσον ισχύουν και τα υπόλοιπα που είδαν το φως της δημοσιότητας, τότε υπάρχει πρόβλημα και μάλιστα σοβαρό. Πρόβλημα το οποίο είτε δεν βλέπουν οι φωστήρες της διπλωματίας μας Τσίπρας και Κοτζιάς, είτε κάνουν ότι δεν το βλέπουν, είτε το βλέπουν, το ξέρουν, αλλά η δική τους πολιτική επιβίωση τους ενδιαφέρει πολύ περισσότερο από τα εθνικά θέματα.
AΝΑΛΥΣΗ ΤΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΔΡΟΥΓΟΥ
Πάνω λοιπόν στο όνομα «Βόρεια Μακεδονία» και στα γύρω από αυτό δημοσιεύματα, θα ήθελα να καταθέσω κάποιες σκέψεις.
Μακεδονία: Και μόνο η ύπαρξη του όρου «Μακεδονία» είναι επικίνδυνη για τα εθνικά μας συμφέροντα. Αυτό το έχουμε αναλύσει τόσες πολλές φορές που το έχουμε εξαντλήσει, δεν υπάρχει κάτι καινούργιο να πούμε. Με δυο λόγια όμως, Μακεδονία δεν είναι μόνο ένα κομμάτι γης που μας άφησαν κληρονομιά οι πρόγονοί μας κι εμείς το παζαρεύουμε για να αποκομίσουμε κάποιο υποτιθέμενο κέρδος. Είναι ιστορία κοντά 2500 χρόνων, είναι τα ελληνικά μνημεία που φωνάζουν για την ελληνικότητά της, είναι οι αγώνες για την υπεράσπιση και την απελευθέρωσή της από πολλούς και ποικίλους εχθρούς, είναι το αίμα εκατοντάδων χιλιάδων αγωνιστών που πότισαν το χώμα της και που τα κόκκαλά τους αναπαύονται μέσα στο χώμα αυτό, είναι οι πατρογονικές εστίες, οι ναοί και οι τάφοι εκατομμυρίων Ελλήνων που έζησαν, δούλεψαν και πέθαναν σε αυτή τη γη, μέχρι που την έκαναν αυτό που είναι σήμερα. Πώς να τα ξεπουλήσεις όλα αυτά και πώς να κάνεις κάποιον συνεταίρο σε αυτή την ιστορία και σε αυτή τη γη; Αλλά ας το δούμε και εντελώς ψυχρά, αφού έτσι θέλει η κυβέρνησή μας να το αντιμετωπίζουμε. Τι να κάνουμε, λέει, που τόσα χρόνια χρησιμοποιούν το όνομα Μακεδονία και κάποια κράτη τους έχουν ήδη αναγνωρίσει με αυτό το όνομα; Άλλωστε «Μακεδονία» δεν είναι το «Μ» στο ΠΓΔΜ; Με αυτή την μπακαλίστικη λογική λοιπόν θέλουν να κάνουν διπλωματία.
Φοβάμαι ότι με την ίδια μπακαλίστικη λογική θα αναγνωρίσουν αύριο και το ψευδοκράτος στα κατεχόμενα της Κύπρου, και μεθαύριο ίσως υποχρεωθούν να αναγνωρίσουν ανεξάρτητο μουσουλμανικό κράτος στη Θράκη. Πόσο κοντόφθαλμη είναι η διπλωματία μας που δεν μπορεί να δει πέρα από τη μύτη της, που την νοιάζει μόνο το σήμερα και αδιαφορεί για το αύριο! Κάποιοι κολακεύονται κιόλας που οι γείτονές μας θέλουν να ονομάζονται Μακεδόνες και η χώρα τους Μακεδονία, διότι έτσι δείχνουν το θαυμασμό τους προς εμάς και την ιστορία μας. Τι να πω… Κι εγώ και ο καθένας μπορούμε μια απλή διαδικασία να αλλάξουμε το επίθετό μας σε κάποιο άλλο, πχ Λάτσης ή Νιάρχος ή Ροκφέλερ. Αυτό από μόνο του είναι αδιάφορο. Αν όμως κάνοντας αυτό επιθυμεί κανείς να αποκτήσει δικαιώματα στις περιουσίες πίσω από αυτά τα ονόματα, τότε αυτό είναι εκτός πραγματικότητας, γελοίο και εξωφρενικό. Αυτό όμως κάνουν οι Σκοπιανοί με το όνομα Μακεδονία. Και πάνω σε αυτό το εκτός πραγματικότητας, γελοίο και εξωφρενικό επιχείρημα, η κυβέρνησή μας διαπραγματεύεται και παραχωρεί τον όρο Μακεδονία, χωρίς σοβαρότητα, χωρίς ντροπή και χωρίς συναίσθηση της ευθύνης της απέναντι στην Ιστορία.
Βόρεια Μακεδονία: Για χάρη της συζήτησης και της ανάλυσης, ας δεχθώ το επιχείρημα ότι η Μακεδονία είναι απλώς μια ευρεία γεωγραφική περιοχή, από την οποία ένα μέρος κατέχει η Ελλάδα (λεγόμενη Μακεδονία του Αιγαίου), ένα μέρος η ΠΓΔΜ (λεγόμενη Μακεδονία του Βαρδάρη ή του Αξιού), κι ένα μέρος η Βουλγαρία (λεγόμενη Μακεδονία του Πιρίν). Σε αυτό το πλαίσιο, και αφού μιλάμε πλέον με γεωγραφικούς όρους, αναρωτιέμαι πού βρίσκεται η ΒΟΡΕΙΑ Μακεδονία και τι πρέπει να αντιλαμβάνεται κανείς όταν χρησιμοποιεί ή ακούει τον όρο ΒΟΡΕΙΑ Μακεδονία. Το ΒΟΡΕΙΑ προϋποθέτει και την ύπαρξη Νότιας, πιθανώς και Ανατολικής ή και Δυτικής Μακεδονίας. Το ΒΟΡΕΙΑ επίσης, σημαίνει βόρεια κάποιας γραμμής, είτε νοητής (πχ βόρεια του τάδε γεωγραφικού παράλληλου) είτε φυσικής (πχ βόρεια του τάδε ποταμού ή της δείνα οροσειράς). Ποιο είναι λοιπόν αυτό το όριο; Και αν υπάρχει τέτοιο όριο, τότε η λεγόμενη «Μακεδονία του Πιρίν» που κατέχει σήμερα η Βουλγαρία, δεν είναι βόρεια; Αφού μιλάμε με γεωγραφικούς όρους, φυσικά και είναι. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι εκείνο το κομμάτι δεν είναι στα βόρεια αλλά στα ανατολικά. Αυτό κι αν είναι επικίνδυνο. Διότι τότε, στα ανατολικά θα πρέπει να ανήκουν και οι Νομοί Σερρών, Δράμας και Καβάλας, τους οποίους εμείς ήδη χαρακτηρίζουμε ως Ανατολική Μακεδονία
. Εκτός πια κι αν πει ότι εκείνη είναι Βορειοανατολική Μακεδονία, αυτό όμως καταντάει γελοίο και παράλογο. Το ΒΟΡΕΙΑ Μακεδονία λοιπόν είναι μη λειτουργικό γεωγραφικά και βάζει στο παιχνίδι και τη Βουλγαρία. Και από εκεί που το θέμα του ονόματος συζητείται ως διμερές μεταξύ Ελλάδας και ΠΓΔΜ, ανοίγουμε από μόνοι μας την πόρτα και σε άλλο συνομιλητή που έχει συμφέροντα εκεί. Και μάλιστα, προκειμένου να βελτιώσουμε τις σχέσεις μας με την ΠΓΔΜ, διακινδυνεύουμε τις σχέσεις μας με τη Βουλγαρία, η οποία είναι ήδη εταίρος μας σε ΕΕ και ΝΑΤΟ. Κι αν εμείς ανοίγουμε τις πόρτες της ΕΕ και του ΝΑΤΟ στην ΠΓΔΜ, δημιουργούμε τις προϋποθέσεις να τις κλείσει η Βουλγαρία, η οποία είναι λογικό να αισθανθεί ότι απειλείται. Είναι τουλάχιστον ανόητο (για να μην πω βλακώδες) με το ένα χέρι να βελτιώνουμε (λέμε τώρα) τη διπλωματική μας σχέση με την ΠΓΔΜ και με το άλλο να δημιουργούμε προβλήματα στη διπλωματική μας σχέση με τη Βουλγαρία. Και κάτι ακόμα. Λέγεται ήδη από το παρελθόν αλλά και τώρα, ότι θα γίνεται χρήση του συνθετικού «Βόρεια» στη δική τους γλώσσα, ας πούμε στη σλαβική (θα μιλήσω παρακάτω για τη γλώσσα). Δηλαδή Σέβερνα Μακεντόνια ή Μακεντόνιγια. Δηλαδή υπολογίζουμε οι ξένοι να χρησιμοποιούν το Σέβερνα, μια λέξη που δεν θα θέλουν να την πουν γιατί δεν θα ξέρουν τι σημαίνει; Μια λέξη που θα τη θεωρούν περιττή; Aν υπάρχει μια πιθανότητα να χρησιμοποιούν το North, όπως πχ στην περίπτωση της Κορέας, δεν υπάρχει καμία απολύτως να χρησιμοποιούν το Severna και θα καταλήξουμε στο σκέτο Mekedonia. Και τότε αντίο χρήση erga omnes (έναντι όλων) στην πράξη και όχι στα λόγια.
Γλώσσα: Ακούγεται ότι η γλώσσα θα είναι η «Μακεδονική». Σοβαρά τώρα; Μακεδονική γλώσσα; Αν νομιμοποιήσουμε αυτό το γλωσσικό συνονθύλευμα κλεμμένων από εδώ και από εκεί λέξεων ως «Μακεδονική» γλώσσα, τότε αναγνωρίζουμε την ύπαρξη «Μακεδονικής» γλώσσας με ότι αυτό μπορεί να σημαίνει. Και ο καθένας θα έκανε αυτόματους συνειρμούς μεταξύ «Μακεδονικής» γλώσσας και αρχαίων Μακεδόνων. Τι σχέση έχει όμως αυτό το γλωσσικό ιδίωμα (αυτός είναι ο πιο sic χαρακτηρισμός που μπορώ να βρω γι’ αυτή τη σλαβο-βουλγαρο-αλβανο-ελληνο-γύφτο-τουρκική ψευδογλώσσα) με τη γλώσσα που μιλούσαν ο Φίλιππος και ο Αλέξανδρος, με τη γλώσσα που μιλούσε και συνέγραψε τόσο επιστημονικό και φιλοσοφικό πλούτο ο Αριστοτέλης; Καμία απολύτως. Η κυβέρνησή μας όμως είναι πρόθυμη να χαρίσει τη «Μακεδονική» γλώσσα. Και πώς δεν θα είναι Μακεδόνες αυτοί που θα μιλάνε τα Μακεδονικά; Για όλους θα είναι φυσικό και αυτονόητο ότι τα Μακεδονικά θα μιλούνται από τους Μακεδόνες. Πώς να πείσεις αργότερα για το αντίθετο τους ξένους; Θα γελάνε μαζί μας και με τα επιχειρήματά μας οι διπλωμάτες όλου του κόσμου.
Εθνικότητα: Ακούγεται ότι η εθνικότητα θα είναι «Citizen of North Makedonia», δηλαδή «Πολίτης της Βόρειας Μακεδονίας». Πού έχει ξαναγίνει κάτι ανάλογο; Τι δυσθεώρητο μέγεθος βλακείας είναι αυτό; Ο όρος ΠΟΛΙΤΗΣ δεν συνεπάγεται εθνικότητα. Το ίδιο παραμύθι που λέγεται για παραχώρηση ελληνικής ιθαγένειας σε μετανάστες. Η ιθαγένεια ΔΕΝ παραχωρείται. Την ιθαγένεια την κουβαλάει κάποιος μέσα του, κυλάει στο αίμα του, βρίσκεται στα κύτταρά του. Αυτό που μπορεί να παραχωρηθεί είναι η υπηκοότητα. Κάποιος, ανεξάρτητα από την ιθαγένειά του, μπορεί να είναι υπήκοος οποιουδήποτε κράτους. Το ίδιο ισχύει και μεταξύ ΠΟΛΙΤΗ και ΕΘΝΙΚΟΤΗΤΑΣ. Οποιοσδήποτε μπορεί να είναι πολίτης οποιουδήποτε κράτους. Η σχέση κράτους – πολίτη είναι σχέση διοικητική, δεν έχει καμία απολύτως σχέση με ιθαγένεια, με εθνικότητα και με έθνος. Το έθνος δεν έχει σύνορα όπως το κράτος. Το ελληνικό έθνος συμπεριλαμβάνει τόσο τους Έλληνες από ιθαγένεια που ζουν στην Ελλάδα, όσο και τους Έλληνες της διασποράς, στην Ευρώπη, στην Αμερική, στην Αυστραλία, στην Αφρική, παντού. Όπως το αλβανικό έθνος συμπεριλαμβάνει και τους Αλβανούς που έχουν μεταναστεύσει και εγκατασταθεί στην Ελλάδα, ακόμα κι αν αυτοί δεν επιστρέψουν ποτέ στην Αλβανία. Το έθνος δεν έχει σύνορα και δεν έχει πολίτες. Αυτά τα έχει το κράτος. Όταν λοιπόν μιλάμε για εθνικότητα (nationality) δεν γίνεται να εννοούμε υπηκοότητα (citizenship). Κι αν αυτό το πιστεύουν οι φωστήρες της ελληνικής διπλωματίας, δεν σημαίνει ότι θα το πιστεύουν και οι άλλοι. Οι «άλλοι» είναι σοβαροί, σε αντίθεση με τους δικούς μας. Πώς θα γίνεται λοιπόν αναφορά στο έθνος της «Βόρειας Μακεδονίας»; Μήπως Nation of the citizens of Severna/North Makedonia (Έθνος των πολιτών της Βόρειας Μακεδονίας); Πώς θα γίνεται αναφορά στη διασπορά τους; Μήπως Citizens of Severna/North Makedonia who live abroad (πολίτες της Βόρειας Μακεδονίας που ζουν μακριά από την επικράτειά της); Σε μια διεθνή συνάντηση, όταν θα γίνει αναφορά στη Γερμανίδα καγκελάριο, στο Γάλλο πρόεδρο, στον Ιταλό πρωθυπουργό κλπ, πώς θα παρουσιαστεί ο πρωθυπουργός της «Βόρειας Μακεδονίας» αν όχι ως Μακεδόνας; Πώς γίνεται αναφορά στον πρόεδρο των ΗΠΑ αν όχι ως Αμερικανό πρόεδρο; Κι αν για λόγους πολιτικής ορθότητας δεν συμβεί αυτό σε υψηλό πολιτικό επίπεδο, θα γίνει σίγουρα σε χαμηλό, σε αθλητές, καλλιτέχνες, επιστήμονες, δημοσιογράφους κλπ. Ας είμαστε σοβαροί και ρεαλιστές. Δεν είναι εθνικότητα αυτό το επικίνδυνο εξάμβλωμα.
Χρονικές δεσμεύσεις: Λέγεται ότι όταν ολοκληρωθεί η συμφωνία, η Ελλάδα θα ανοίξει τις πόρτες της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, και από την πλευρά της η ΠΓΔΜ θα έχει χρονικό περιθώριο πχ ενός έτους για να κάνει δημοψήφισμα και να προχωρήσει σε συνταγματικές αλλαγές, εξάλειψη αναφορών περί αλυτρωτισμού κλπ. Δηλαδή εμείς θα δώσουμε το όνομα «τοις μετρητοίς» και θα περιμένουμε την υλοποίηση των υποχρεώσεων της ΠΓΔΜ «επί πιστώσει», σε δόσεις. Στο μεταξύ αυτοί θα έχουν μπει στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ. Τι θα γίνει στην περίπτωση που δεν περάσει το δημοψήφισμά τους, δεν αλλάξει το σύνταγμά τους και δεν εξαλειφθούν οι αναφορές περί αλυτρωτισμού; Τι μέσα άσκησης πιέσεων θα έχουμε τότε; Μήπως θα τους ζητήσουμε να αποχωρήσουν από την ΕΕ και το ΝΑΤΟ; Και αν το κάνουμε θα το δεχθούν αυτοί; Ή μήπως πιστεύουμε ότι θα τους αποβάλουν; Είναι πλέον γνωστό σε όλους ότι αυτό δεν γίνεται, ότι μια χώρα μπορεί μόνο να αποχωρήσει με δική της επιλογή και όχι να αποβληθεί. Τι είδους διπλωματία με πίστωση είναι αυτή; Θα μας διδάσκουν ανά τους αιώνες σε όλες τις σχολές πολιτικών επιστημών και διπλωματίας, σε όλον τον κόσμο, ως παράδειγμα προς αποφυγή. Όποιο όνομα κι αν συμφωνηθεί, θα πρέπει να διασφαλισθεί πλήρως ότι η ΠΓΔΜ θα συμμορφωθεί απόλυτα με τις δικές της υποχρεώσεις. Πρώτα να εκπληρώσει όλες τις δικές της δεσμεύσεις και έπειτα να ανοίξουν οι πόρτες της ΕΕ και του ΝΑΤΟ. Μέχρι τότε όλα θα πρέπει να εξαρτώνται από αυτό και να παραμένουν σε εκκρεμότητα.
Διεθνείς πιέσεις: Ακούγεται ότι υπάρχουν ισχυρές πιέσεις από Γερμανία και ίσως και από άλλες χώρες για να τελειώνουμε με το θέμα. Μέχρι πριν λίγο καιρό δεν ασχολούταν κανένας από τους ξένους παράγοντες. Όλοι ήξεραν ότι αυτό ήταν ένα θέμα που χρόνιζε και ότι η ΠΓΔΜ θα έμπαινε στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ μόνο όταν βρισκόταν αμοιβαία αποδεκτή λύση στο θέμα του ονόματος. Τώρα όμως πιέζουν. Γιατί; Διότι εμείς τους δώσαμε αυτό το δικαίωμα, διότι με την αλλοπρόσαλλή πολιτική μας «το αφεντικό τρελάθηκε και ξεπουλάει» επιτρέψαμε να έχουν λόγο στα εθνικά μας θέματα, να ασκούν αφόρητες πιέσεις, και μάλιστα να τις συνδυάζουν με την κακή οικονομική μας κατάσταση, εκβιάζοντάς μας να κάνουμε παραχωρήσεις έναντι πινακίου φακής. Δεν πέρασε άλλωστε και πολύς καιρός από τότε που η Γερμανία πρότεινε (έστω και ανεπίσημα) να καθυστερήσουν οι περικοπές στις συντάξεις κατά 6 μήνες ως κίνητρο για να κάνουμε παραχωρήσεις και να επισπευσθεί η εξεύρεση λύσης στο θέμα του ονόματος. Πολιτική κατάντια και υποκρισία, να εκχωρεί η κυβέρνηση τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας, να ξεπουλάει χρυσαφικά, ασημικά, ιερά κειμήλια και την ιστορία της, και ταυτόχρονα να προσπαθεί να μας πείσει για την τάχα περήφανη και επιτυχημένη εξωτερική πολιτική της.
Gorna Makedonija (Άνω Μακεδονία): Επειδή κάπου-κάπου ακούγεται κι αυτό το όνομα, θέλω να επισημάνω ότι αυτό είναι απολύτως ανόητο και πέραν πάσης λογικής. Το Gorna σημαίνει άνω, πάνω, με την έννοια του ψηλά, ψηλότερα από κάτι άλλο. Όχι πάνω από την ελληνική Μακεδονία όπως βλέπουμε το χάρτη (αυτό ισοδυναμεί με βόρεια), αλλά πάνω από αυτή σε υψόμετρο. Η μία θα είναι από κάτω και η άλλη από πάνω της, με τον ίδιο τρόπο που βάζουμε δύο κιβώτια το ένα πάνω στο άλλο. Σε αυτή την περίπτωση, για να είμαστε ακριβείς, θα πρέπει να ορισθεί ένα υψόμετρο πάνω από το οποίο θα βρίσκεται η Gorna Makedonija. Ας υποθέσουμε ότι το υψόμετρο αυτό θα είναι τα 500 μέτρα. Με βάση τους γεωγραφικούς όρους περί ευρείας Μακεδονίας που αναπτύξαμε παραπάνω, εμείς θα πρέπει να έχουμε τους πρόποδες του Βόρρα, του Πάικου και του Βερμίου, κι αυτοί να έχουν τις κορυφές. Απλά ανόητο, εκτός λογικής, και αναρωτιέμαι ποιος έθεσε την ιδέα και ποιος τη συζήτησε. Εκτός αν δεν ξέρουμε και δεν αντιλαμβανόμαστε τι σημαίνουν οι όροι που τίθενται και συζητάμε.
Δυστυχώς δεν βλέπω ούτε ένα σημείο που να κερδίζουμε κάτι, ούτε ένα σημείο που έστω να είναι ουδέτερο. Αντίθετα, βλέπω διπλωματικές ήττες απ’ όπου κι αν το πιάσω το θέμα. Ελπίζω να έριξαν στη δημοσιότητα το «Βόρεια Μακεδονία» για να μετρήσουν αντιδράσεις και να το κάψουν. Διαφορετικά τα πράγματα θα είναι πολύ σοβαρά και πολύ άσχημα.
Επαναλαμβάνω για πολλοστή φορά ότι είμαι κάθετα αντίθετος στη χρήση του όρου Μακεδονία με οποιονδήποτε τρόπο στην ονομασία που θα συμφωνηθεί για την ΠΓΔΜ. Αν όμως υπάρχουν εξελίξεις στο παρασκήνιο που δεν γνωρίζουμε, αν υπάρχουν τεράστιες πιέσεις από εξωτερικούς παράγοντες, αν μια παραχώρηση στο θέμα του ονόματος δίνει λύσεις (και όχι αναβολές ή ασπιρίνες) σε άλλα μεγάλα εθνικά θέματα, αν εν πάσει περιπτώσει ΔΕΝ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΑΠΟΦΥΓΟΥΜΕ να υπάρχει ο όρος Μακεδονία στην ονομασία, τότε, από τις ονομασίες που προτάθηκαν και συζητιούνται, θα επέλεγα με πόνο ψυχής και βαριά καρδιά το Nova Macedonia και μάλιστα σε μια λέξη (Novomacedonia) ώστε να χρησιμοποιείται απ’ όλους αυτούσια και χωρίς εκπτώσεις. Και μάλιστα με την εκ των προτέρων απόλυτη δέσμευση και απαραίτητη διευκρίνιση από την πλευρά της ΠΓΔΜ ότι το Nova αφορά το γένος των νέων κατοίκων της περιοχής, οι οποίοι γενεαλογικά δεν έχουν καμία σχέση με τους αρχαίους Μακεδόνες που ήταν Έλληνες, και ως εκ τούτου δεν έχουν καμία διεκδίκηση από την ιστορική, πολιτιστική, οικονομική ή οποιαδήποτε άλλη κληρονομιά τους. Και αυτό θα διευκόλυνε και τον προσδιορισμό του έθνους τους σε νεομακεδονικό (αν μπορούμε να ονομάσουμε έθνος αυτό το συνονθύλευμα φυλών), καθώς και το γλωσσικό τους ιδίωμα σε νεομακεδονική γλώσσα.
Επαναλαμβάνω όμως και πάλι ότι είμαι κάθετα και απόλυτα αντίθετος στη χρησιμοποίηση του όρου Μακεδονία και αυτή θα πρέπει να είναι η σταθερή και αταλάντευτη θέση μας. Ο λαός μας έχει πλέον καταλάβει τι γίνεται. Ειδικά στο συγκεκριμένο θέμα δεν τρώει το παραμύθι ούτε και πείθεται από ανεύθυνους πολιτικάντηδες, βαλτούς δημοσιογράφους και ημιμαθείς ψευτοαναλυτές. Κι αν υπάρξουν και συνέπειες, είναι σίγουρος ότι ο λαός μας δεν θα αρνηθεί να τις αναλάβει. Τουλάχιστον αυτή τη φορά θα γίνει για κάποιον εθνικό λόγο, θα διασωθεί η εθνική υπερηφάνεια και η αξιοπρέπεια αυτού του τόσου ταλαιπωρημένου αλλά υπέροχου λαού. Αυτό που χρειάζεται είναι η κυβέρνηση να ακούσει το λαό και να σταθεί στο ύψος της ευθύνης της απέναντι στο Έθνος και στην Ιστορία του.
