Την είδηση του θανάτου του ανακοίνωσε ο προσωπικός του γιατρός το απόγευμα της Τρίτης, με την χώρα να έχει χάσει έναν από τους πιο αξιόλογους πολιτικούς που γνώρισε ποτέ η ιστορία της.

Η άσχημη κατάσταση της υγείας του και η "αγάπη" του για το κάπνισμα

Η υγεία του Χέλμουτ Σμιτ είχε επιδεινωθεί τις τελευταίες ημέρες δραματικά. Έπειτα από επέμβαση για θρόμβο στο πόδι, στην οποία υπεβλήθη τον Σεπτέμβριο, επέστρεψε στο σπίτι του, στο Αμβούργο, και αρχικά έδειχνε σημάδια βελτίωσης.

Σύντομα, όμως, οι θεράποντες ιατροί του έχασαν κάθε ελπίδα και χθες δήλωσαν ότι έπρεπε «ανά πάσα στιγμή να είμαστε έτοιμοι για όλα». Σύμφωνα με το γραφείο του, «ο πιο διάσημος μανιώδης καπνιστής της Γερμανίας», που δεν αποχωριζόταν το τσιγάρο του ούτε καν στις τηλεοπτικές του εμφανίσεις, κατέληξε στις 14:30 (τοπική ώρα).

Τα πρώτα χρόνια της ζωή του και τα πρώτα βήματα στην πολιτική

Γεννήθηκε λίγο μετά την ατιμωτική ήττα της Γερμανίας στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο πατέρας του Γκουστάβ ήταν δάσκαλος και η μητέρα του νοικοκυρά με καλλιτεχνική φύση.

Είδε την άνοδο των Ναζί, εντάχθηκε στη χιτλερική νεολαία και υπηρέτησε στον γερμανικό στρατό κρύβοντας το γεγονός ότι ο παππούς του είναι Εβραίος και ανήλθε πολιτικά σε μία διχασμένη Γερμανία. Ο Σμιτ και ο πατέρας του πλαστογράφησαν έγγραφα, προκειμένου να κρύψουν το γεγονός ότι ο παππούς του ήταν Εβραίος. Την αλήθεια για την καταγωγή του αποκάλυψε πολλά χρόνια αργότερα.

Το 1949 έγινε μέλος του Σοσιαλδημοκρατικούς Κόμματος της Γερμανίας και υπηρέτησε στην κυβέρνηση του Αμβούργου, πριν εισέλθει στην κεντρική πολιτική σκηνή.

Η αναρρίχησή του στην καγκελαρία της Γερμανίας

Ο Σμιτ εξελέγη καγκελάριος το 1974, αλλά όχι έπειτα από βουλευτικές εκλογές. Ψηφίστηκε από το Ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο προκειμένου να αντικαταστήσει τον Βίλι Μπραντ, ο οποίος εξαναγκάστηκε σε παραίτηση λόγω του σκανδάλου με τον κατάσκοπο της ΛΔΓ Γκίντερ Γκιγιόμ. Κέρδισε τις εκλογές το 1976 και το 1980 και συμπλήρωσε οκτώμισι χρόνια στην καγκελαρία, καθώς η κυβέρνησή του κατέρρευσε το 1982, όταν διαλύθηκε ο συνασπισμός του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD) με τους Φιλελεύθερους (FDP).

Κατά τη θητεία του αντιμετώπισε μια παγκόσμια οικονομική ύφεση και την ενεργειακή κρίση της δεκαετίας του '70, ενώ εσωτερικά έβαλε την σφραγίδα του στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας της οργάνωσης "Φράξια Κόκκινος Στρατός" (RAF). Το 1979 επέβαλε, παρά την αντίσταση που συνάντησε από μεγάλο μέρος των πολιτών, αλλά και του κόμματός του, την εγκατάσταση αμερικανικών πυραύλων μέσου βεληνεκούς στη Δυτική Ευρώπη για την περίπτωση κατά την οποία η Σοβιετική Ένωση δεν απέσυρε τους δικούς της πυραύλους SS20.

Είχε ψηφιστεί ως ο πιο δημοφιλής πολιτικός της μεταπολεμικής Γερμανίας, παρά το γεγονός ότι πολλοί τον θεωρούσαν απόλυτο στις απόψεις του. Ενώ, ήταν καγκελάριος κατά την ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ την περίοδο 1955-1961.

Ακόμη και μετά την απομάκρυνσή του από την ενεργό πολιτική, ο Χέλμουτ Σμιτ διατήρησε το δικαίωμά του στις παρεμβάσεις και οι δηλώσεις του προκαλούσαν πάντα δημοσιότητα και σχόλια. Δεν δίσταζε ακόμη και να διαφωνεί με το κόμμα του, π.χ. αντιτιθέμενος στην ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στην εγκατάλειψη της πυρηνικής ενέργειας.

Όταν ξέσπασε η κρίση στην Ουκρανία έσπευσε να προειδοποιήσει ότι η κατάσταση θυμίζει το πώς η Ευρώπη οδηγήθηκε στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο. Ούτως ή άλλως, κατά τη διάρκεια της θητείας του συνήθιζε τις αναφορές στην Ιστορία, στην ηθική, στην φιλοσοφία, ακόμη και στην κοινωνιολογία.

«Το πιο σημαντικό σήμερα είναι να μαθαίνεις το πώς να καταλαβαίνεις άλλους λαούς και μάλιστα όχι μόνο τη μουσική τους, αλλά και τη φιλοσοφία τους, τη στάση τους, την συμπεριφορά τους. Μόνο τότε μπορούν τα έθνη να έχουν κατανόηση μεταξύ τους», έγραψε προφητικά σε βιβλίο του το 1996.

"Πολιτικός θεσμός" της Γερμανίας ο Χέλμουντ Σμιτ, δήλωσε η Α. Μέρκελ

«Πολιτικό θεσμό» της Γερμανίας χαρακτήρισε τον πρώην Καγκελάριο Χέλμουτ Σμιτ που απεβίωσε σήμερα σε ηλικία 96 ετών η Καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ και εξέφρασε τον βαθύ σεβασμό της για τα επιτεύγματά του.

«Ο Χέλμουτ Σμιτ ήταν ένας πολιτικός θεσμός της δημοκρατίας μας. Και ήταν και για μένα ένας θεσμός. Κάποιος του οποίου την συμβουλή και την άποψη θεωρούσα σημαντικές», δήλωσε πριν από λίγο η κυρία Μέρκελ και αναφέρθηκε ιδιαίτερα στην συμβολή του στην ευρωπαϊκή ιδέα, στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας αλλά και στις σημαντικές διεθνείς πρωτοβουλίες του, οι οποίες, όπως είπε, έχουν επίδραση ακόμη και σήμερα.

«Υπηρέτησε τη χώρα μας και αυτό δεν θα το ξεχάσουμε ποτέ», δήλωσε η Άνγκελα Μέρκελ και αναφέρθηκε στην πρώτη προσωπική της ανάμνηση από τον σοσιαλδημοκράτη πολιτικό, το 1962, στις μεγάλες πλημμύρες του Αμβούργου, τόπου καταγωγής της ίδιας, η οποία ωστόσο ζούσε με την οικογένειά της στην Ανατολική Γερμανία. «Θυμάμαι ότι ανησυχούσαμε για την γιαγιά και την θεία μου, αλλά είχαμε εμπιστοσύνη στον Χέλμουτ Σμιτ, ο οποίος ήταν τότε υπουργός Εσωτερικών του Αμβούργου, ότι θα θέσει την κατάσταση υπό έλεγχο», δήλωσε η Καγκελάριος.

Συλλυπητήρια μηνύματα από τον Ομοσπονδιακό Πρόεδρο και τον αρχηγό του SPD για τον θάνατο του Χέλμουτ Σμιτ

«Η Γερμανία έχασε έναν μεγάλο πολιτικό, έναν άνθρωπο που για μας σήμαινε τόσα πολλά: πολιτικός και εκδότης, άνθρωπος της δράσης και άνθρωπος που έβλεπε μακριά, προ πάντων όμως δημοκράτης», δήλωσε ο Ομοσπονδιακός Πρόεδρος της Γερμανίας Γιοάχιμ Γκάουκ για τον Χέλμουτ Σμιτ, ο οποίος απεβίωσε νωρίτερα σήμερα στα 96 του χρόνια.

«Ένας άνθρωπος που γνώριζε ότι ελευθερία σημαίνει και ευθύνη και αναλάμβανε αυτή την ευθύνη. Έτσι έγινε, με την στάση του, παράδειγμα για εκατομμύρια ανθρώπους. Εκείνος ο οποίος αγαπούσε την ειρήνη, διότι είχε γνωρίσει τον πόλεμο, γνώριζε σε εποχές απειλών να προστατεύει αυτό που ήταν και για εκείνον και για όλους μας σημαντικό - την ελευθερία μας, την δημοκρατία μας, την ειρήνη», πρόσθεσε ο γερμανός Πρόεδρος στο συλλυπητήριο μήνυμά του.

«Μεγάλο Ευρωπαίο και μεγάλο σοσιαλδημοκράτη» χαρακτήρισε τον Χέλμουτ Σμιτ ο Πρόεδρος των Σοσιαλδημοκρατών (SPD) Ζίγκμαρ Γκάμπριελ και πρόσθεσε ότι «η κληρονομιά του είναι η Ευρώπη». «Με αισιοδοξία και ρεαλισμό διαμόρφωσε τη χώρα μας και θα μείνει στη μνήμη των Γερμανών ως ένας από τους σημαντικότερους πολιτικούς» της Γερμανίας, σημείωσε ο κ. Γκάμπριελ.

(Πηγή: ΑΠΕ)