"Η Ελλάδα είναι αποφασισμένη, με βάση το διεθνές δίκαιο στο σύνολό του -κυρίως δε με βάση την Συνθήκη της Λωζάνης, της οποίας κάθε αμφισβήτηση είναι αδιανόητη- καθώς και με βάση το ευρωπαϊκό δίκαιο να υπερασπισθεί, και μάλιστα στο ακέραιο, τα σύνορά της, την εδαφική της ακεραιότητα και την κυριαρχία της, συνακόλουθα δε τα σύνορα, την εδαφική ακεραιότητα και την κυριαρχία της Ευρωπαϊκής Ένωσης", δήλωνε χαρακτηριστικά ο Προκόπης Παυλόπουλος. 

Το ΥΠΕΞ της Τουρκίας υποστηρίζει πως θα πρέπει να υπάρξει αποστρατικοποίηση στα νησιά του Αιγαίου επικαλούμενο τη συνθήκη της Λωζάννης, την οποία όπως φαίνεται, ερμηνεύει κατά το δοκούν, μιας και πρόσφατα την είχε αμφισβητήσειδια στόματος Ερντογάν.

Την ώρα που ο Τούρκος πρόεδρος ζητά αναθεώρηση της Συνθήκης καθώς όπως έχει τονίσει και στο παρελθόν περιορίζει την επιρροή της χώρας σε εδάφη στα οποία μπορούν να φτάσουν με ένα "σάλτο", το ΥΠΕΞ της Τουρκίας αναφέρει τώρα πως ο κ. Παυλόπουλος έχει "έλλειψη γνώσης βασικών διεθνών κανόνων". Μάλιστα, η ίδια η Τουρκία δεν μετείχε στις συζητήσεις για τη Συνθήκη Ειρήνης των Παρισίων του 1947 που έπεται χρονικά της Λωζάννης, ενώ δεν κάνει αναφορά στην αναθεώρηση της για τις εξαιρέσεις, με τη Σύμβαση του Montreux του 1936.

"Με έκπληξη και αγωνία παρακολουθούμε τις δηλώσεις του προέδρου της Ελλάδας που δεν αφήνουν ίχνος υποψίας για την έλλειψη γνώσης βασικών διεθνών κανόνων. Η Συνθήκη της Λωζάννης λαμβάνοντας υπ’όψιν τις ανάγκες άμυνας της Τουρκίας έδωσε το καθεστώς αποστρατικοποίησης στα νησιά του Αιγαίου. Και με την συνθήκη των Παρισίων αυτό το καθεστώς συνεχίστηκε και ενισχύθηκε" αναφέρει το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών.

Στη συνέχεια προσθέτει:

"Είναι καθήκον της Τουρκίας να εκφράζει τις αντιρρήσεις της στην στρατικοποίηση των νησιών αυτών από την Ελλάδα, που απειλούν την ασφάλεια της Τουρκίας και αυτό είναι δικαίωμα μας που προκύπτει από το διεθνές δίκαιο αλλά και σημαντικό για την διατήρηση της ασφάλειας και της ειρήνης.

Η Ελλάδα σε διεθνές επίπεδο κατηγορεί τη χώρα μας για αύξηση της έντασης στο Αιγαίο. Όμως η Ελλάδα δεν διστάζει να παραβιάζει το διεθνές δίκαιο και ο ανώτατος εκπρόσωπος της κάνει προκλητικές δηλώσεις. Κι αυτό και στην Ε.Ε. και στη διεθνή κοινότητα δίνει κάποια βασικά στοιχεία για το ποιος αυξάνει την ένταση στο Αιγαίο.

Η Ελλάδα κάνει αναφορά στο διεθνές δίκαιο για την επίλυση των προβλημάτων του Αιγαίου, όμως όταν καλείται να εφαρμόσει τις δικές της υποχρεώσεις, τις αποφεύγει. Παρά τις προκλητικές δηλώσεις και την ασταθή προσέγγιση της χώρας αυτής, θέλουμε να ενημερώσουμε τη διεθνή κοινότητα πως δεν θα υποχωρήσουμε ούτε από τα δικαιώματα μας και την πίστη μας στην κρατική σοβαρότητα", καταλήγει το τουρκικό ΥΠΕΞ.

Τα καλά και συμφέροντα

"Το να γνωρίζεις το διεθνές δίκαιο σημαίνει πάνω από όλα να το σέβεσαι και να μην το παραβιάζεις", απαντά στησύντομη ανακοίνωση τουτο ελληνικό ΥΠΕΞ. Όπως αναφέρει άλλωστε το ελληνικό ΥΠΕΞστην επίσημη ιστοσελίδα του, η Τουρκία είναι η μόνη χώρα που επικαλείται και απαιτεί την αποστρατικοποίηση των "νήσων του Ανατολικού Αιγαίου".

Όσον αφορά τη στρατικοποίηση, το καθεστώς των ελληνικών νησιών του Αν. Αιγαίου διέπεται από διεθνείς συνθήκες. Ειδικότερα:

-το καθεστώς των νήσων Λήμνου και Σαμοθράκης διέπεται από τη Σύμβαση της Λωζάννης για τα Στενά του 1923, η οποία αντικαταστάθηκε με τη Σύμβαση του Montreux του 1936,

-το καθεστώς των νήσων Μυτιλήνης, Χίου, Σάμου και Ικαρίας διέπεται από τη Συνθήκη Ειρήνης της Λωζάννης του 1923 και

-το καθεστώς των Δωδεκανήσων διέπεται από τη Συνθήκη Ειρήνης των Παρισίων του 1947.

Λήμνος και Σαμοθράκη

Η αποστρατικοποίηση των ελληνικών νησιών Λήμνου και Σαμοθράκης- η οποία μαζί με την αποστρατικοποίηση των Δαρδανελλίων, της Θάλασσας του Μαρμαρά και του Βοσπόρου, καθώς επίσης και των τουρκικών νησιών Ίμβρου (Gokceada), Τενέδου (Bozcaada) και Λαγουσών (Tavcan), αρχικώς προεβλέπετο από τη Σύμβαση της Λωζάννης για τα Στενά του 1923- καταργήθηκε από τη Σύμβαση του Montreux του 1936- η οποία, όπως ρητώς μνημονεύεται στο προοίμιό της, αντικατέστησε στο σύνολό της την προαναφερόμενη Σύμβαση της Λωζάννης.

Το δικαίωμα της Ελλάδας να εξοπλίσει τη Λήμνο και τη Σαμοθράκη αναγνωρίσθηκε από την Τουρκία, σύμφωνα και με την επιστολή που απηύθυνε στον έλληνα Πρωθυπουργό στις 6 Μαΐου 1936 ο τότε Τούρκος Πρέσβης στην Αθήνα Roussen Esref, κατόπιν οδηγιών της Κυβέρνησής του. Η Τουρκική Κυβέρνηση επανέλαβε αυτή τη θέση, όταν ο τότε Υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Rustu Aras, απευθυνόμενος προς την Τουρκική Εθνοσυνέλευση με την ευκαιρία της κύρωσης της Συμβάσεως του Montreux, αναγνώρισε ανεπιφύλακτα το νόμιμο δικαίωμα της Ελλάδας να εγκαταστήσει στρατεύματα στη Λήμνο και τη Σαμοθράκη, με τις εξής δηλώσεις του: "Οι διατάξεις που αφορούν τις νήσους Λήμνο και Σαμοθράκη, οι οποίες ανήκουν στη γειτονική μας και φιλική χώρα Ελλάδα και είχαν αποστρατικοποιηθεί κατ' εφαρμογήν της Σύμβασης της Λωζάννης του 1923, επίσης καταργήθηκαν με τη νέα Σύμβαση του Montreux και αυτό μας ευχαριστεί ιδιαίτερα" (Εφημερίδα των πρακτικών της Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης, τεύχος 12, Ιούλιος 31/1936, σελ. 309). Παρόμοιες διαβεβαιώσεις εδόθησαν σχετικώς, κατά την ίδια περίοδο, εκ μέρους της Τουρκίας προς τις Κυβερνήσεις τρίτων ενδιαφερομένων χωρών.

Το καθεστώς των νησιών Μυτιλήνης, Χίου, Σάμου και Ικαρίας

Όσον αφορά στα προαναφερόμενα νησιά, πουθενά στη Συνθήκη Ειρήνης της Λωζάννης δεν προβλέπεται ότι αυτά θα τελούν υπό καθεστώς αποστρατικοποιήσεως.

Η Ελληνική Κυβέρνηση ανέλαβε μόνον την υποχρέωση, σύμφωνα με το Aρθρο 13 της Συνθήκης Ειρήνης της Λωζάννης, να μην εγκαταστήσει εκεί ναυτικές βάσεις ή οχυρωματικά έργα. Ειδικότερα, το ανωτέρω άρθρο προβλέπει τα εξής:

"Προς εξασφάλισιν της ειρήνης, η Ελληνική Κυβέρνησις υποχρεούται να τηρή εν ταις νήσοις Μυτιλήνη, Χίω, Σάμω και Ικαρία τα ακόλουθα μέτρα:

Αι ειρημέναι νήσοι δεν θα χρησιμοποιηθώσιν εις εγκατάστασιν ναυτικής βάσεως ή εις ανέργερσιν οχυρωματικού τινος έργου.

Θα απαγορευθεί εις την Ελληνικήν στρατιωτικήν αεροπλοίαν να υπερίπταται του εδάφους της ακτής της Ανατολίας. Αντιστοίχως, η Οθωμανική Κυβέρνησις, θα απαγορεύση εις την στρατιωτικήν αεροπλοϊαν αυτής να υπερίπταται των ρηθεισών νήσων.

Αι ελληνικαί στρατιωτικαί δυνάμεις εν ταις ειρημέναις νήσοις θα περιορισθώσι εις τον συνήθη αριθμόν των δια την στρατιωτικήν υπηρεσίαν καλουμένων, οίτινες δύνανται να εκγυμνάζωνται επί τόπου, ως και εις δύναμιν χωροφυλακής και αστυνομίας ανάλογον προς την εφ΄ ολοκλήρου του ελληνικού εδάφους υπάρχουσαν τοιαύτην".

Ενώ η Ελλάδα έχει μέχρι σήμερα εφαρμόσει με συνέπεια τις παραπάνω διατάξεις, η Τουρκία, παρά το γεγονός ότι υποχρεούται σύμφωνα με το ίδιο άρθρο να μην επιτρέπει στα στρατιωτικά της α/φη να υπερίπτανται του εναερίου χώρου των εν λόγω ελληνικών νησιών, έχει επανειλημμένως παραβιάσει και συνεχίζει να παραβιάζει τις σχετικές νομικές της υποχρεώσεις.

Από την άλλη πλευρά, το ίδιο άρθρο επιτρέπει στην Ελλάδα να διατηρεί συνήθη αριθμό καλουμένων για τη στρατιωτική θητεία στρατιωτών, οι οποίοι δύνανται να εκπαιδεύονται επί τόπου, καθώς επίσης και δυνάμεων Χωροφυλακής και Αστυνομίας.

Το καθεστώς των Νήσων του Ν.Α. Αιγαίου (Δωδεκάνησα)

Τα Δωδεκάνησα παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα "κατά πλήρη κυριαρχία" από τη Σύμβαση Ειρήνης των Παρισίων, μεταξύ Ιταλίας και Συμμάχων, τον Απρίλιο του 1947. Περαιτέρω, οι διατάξεις της εν λόγω Συνθήκης προβλέπουν την αποστρατικοποίηση των νήσων αυτών: "Αι ανωτέρω νήσοι θα αποστρατιωτικοποιηθώσι και θα παραμείνωσιν αποστρατιωτικοποιημέναι". Στα Δωδεκάνησα υφίστανται ορισμένες δυνάμεις εθνοφυλακής, οι οποίες έχουν δηλωθεί σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από τις διατάξεις της συμφωνίας CFE.

Όσον αφορά τους τουρκικούς ισχυρισμούς για αποστρατικοποίηση των Δωδεκανήσων, σημειώνεται ότι:

Η Τουρκία δεν αποτελεί συμβαλλόμενο μέρος σε αυτήν τη Συνθήκη του 1947, η οποία, επομένως, αποτελεί "res inter alios acta" γι' αυτήν, δηλαδή ζήτημα που αφορά άλλα κράτη. Σύμφωνα δε με το άρθρο 34 της Συνθήκης της Βιέννης για το Δίκαιο των Συνθηκών, "μια συνθήκη δεν δημιουργεί υποχρεώσεις ή δικαιώματα για τρίτες χώρες" εκτός των συμβαλλομένων.

Η πρόβλεψη περί αποστρατικοποίησης των Δωδεκανήσων έγινε μετά από αποφασιστική παρέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης και απηχεί τις πολιτικές σκοπιμότητες της Μόσχας εκείνη τη χρονική περίοδο. Θα πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι τα καθεστώτα αποστρατικοποίησης έχασαν το λόγο ύπαρξής τους με τη δημιουργία των συνασπισμών του ΝΑΤΟ και του Συμφώνου της Βαρσοβίας, ως ασύμβατα με τη συμμετοχή χωρών σε στρατιωτικούς συνασπισμούς. Στο πλαίσιο αυτό, το καθεστώς της αποστρατικοποίησης έπαψε να εφαρμόζεται για τα ιταλικά νησιά Panteleria, Lampedusa, Lampione και Linosa, καθώς και για τη Δ. Γερμανία από τη μια πλευρά, και τη Βουλγαρία, Ρουμανία, Αν. Γερμανία, Ουγγαρία και Φιλανδία από την άλλη πλευρά.

"Πέραν των ανωτέρω, η Ελλάδα, όπως και κάθε άλλο κυρίαρχο κράτος στον κόσμο, δεν μπορεί να παραιτηθεί από το φυσικό και νόμιμο δικαίωμά της για άμυνα σε περίπτωση απειλής στρεφομένης κατά των νησιών της ή οποιουδήποτε άλλου μέρους της επικράτειάς της. Πόσο μάλλον, τη στιγμή που η Τουρκία, παραβιάζοντας κατάφωρα τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, την απειλεί με πόλεμο σε περίπτωση που ασκήσει ένα νόμιμο και κυριαρχικό δικαίωμα που της παρέχει το διεθνές δίκαιο", προσθέτει το ελληνικό Υπουργείο.

news24.gr